Ο Οργανισμός Πολιτισμού Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων μαζί με το Τμήμα Βιβλιοθηκών σχεδιάζουν διαδικτυακές δημιουργικές δράσεις με σκοπό να ενισχυθεί η αμφίδρομη σχέση μεταξύ της βιβλιοθήκης και των μελών της.
Στόχος των δράσεων αυτών αποτελεί η δημιουργική απασχόληση των παιδιών με επίκεντρο πάντα το βιβλίο.
- “Ερχονται οι Καλικάντζαροι”
Για παιδιά από 9 ετών και άνω από την Παιδική-Εφηβική Βιβλιοθήκη Δήμου Αθηναίων
Συνήθως τα Χριστούγεννα είναι συνδεδεμένα στο μυαλό με ευχάριστες και γιορτινές ιστορίες και έθιμα. Η γέννηση του Χριστού γεμίζει τις καρδίες των ανθρώπων αγάπη και αισιοδοξία. Γιορτάζουν αυτό το σημαντικό γεγονός στολίζοντας δέντρα, φτιάχνοντας γλυκά, τραγουδώντας κάλαντα. Όμως υπάρχει και μια άλλη πλευρά στην φωτεινή αυτή γιορτή. Την παραμονή των Χριστουγέννων ανεβαίνουν στην επιφάνεια της γης κάποια πονηρά και κακόβουλα πλασματάκια που ονομάζονται Καλικάντζαροι! Μέχρι την ημέρα των Φώτων τριγυρνούν τις νύχτες στον κόσμο μας και κάνουν σκανταλιές στα σπίτια των ανθρώπων.
Ελάτε να εξερευνήσουμε παρέα τα βιβλία τις βιβλιοθήκης και να μάθουμε τα πάντα για τους καλικάντζαρους. Πως μπορούμε να προστατεύσουμε το σπιτικό μας από αυτούς, τι θέλουν από τον δικό μας κόσμο ακόμα και να τους κάνουμε φίλους μας σε κάποιες περιπτώσεις.
Σκοπός αυτής της δράσης είναι να έρθουν τα παιδιά σε επαφή με την πλούσια λαϊκή μας παράδοση και να γνωρίσουν θρύλους και έθιμα του τόπου μας που σχετίζονται με τα Χριστούγεννα.
Διαβάστε κάποια αποσπάσματα από τα σχετικά βιβλία που βρίσκονται στη συλλογή της Παιδικής-Εφηβικής Βιβλιοθήκης δήμου Αθηναίων:
« «Αυτός ο καλικάντζαρος έχει πολύ πλάκα!» σκέφτηκε ο Τέλης. «Είναι θρασύς , είναι και γκρινιάρης- όλα είναι…»
- Τι κάνεις εδώ; ρώτησε ο Τέλης, που όχι μόνο δε φοβόταν πια αλλά το διασκέδαζε κιόλας. Στην ερώτηση αυτή, ο καλικάντζαρος άλλαξε έκφραση֗ ένα αθώο χαμόγελο στόλισε το μαυριδερό προσωπάκι του και τα κατακόκκινα μάτια του έγιναν γλυκά σαν καραμέλες.»
(Ένας καλικάντζαρος στη παρέα μας / Φίλιππος Μανδηλαράς Αθήνα : Φυτράκη, c2000)
«Καλικάντζαροι κουτσοί, στραβοί, ψηλοί, κοντοί, μακρυχέρηδες και μακρυπόδηδες, στραβομούρηδες και στραβοχέρηδες, στραβοπρόσωποι και στραβοπόδαροι - ένα σωρό καλικάντζαροι και μέσα σ' αυτούς ο Γιάννης ο εγγαστρίμυθος παρέα με μια γουρουνοκεφαλή που μιλάει, ο Αρίδας, ο άπληστος και μοναχοφάης μυλωνάς, η Μαριέττα και η Εριέττα μόνες τη νύχτα στο μύλο μ' ένα σωρό δαιμόνια που θέλουν να τις παντρευτούν...»
Τρεις ιστορίες με καλικάντζαρους που στηρίζονται στις παραδόσεις του ελληνικού λαού κι ένα επίμετρο που ρίχνει φως στη σκοτεινή εικόνα τους όπως μας παραδίδεται από τους προπαππούδες μας.
(Ιστορίες με Καλικαντζάρους / Φίλιππος Μανδηλαράς ,Αθήνα : Πατάκη, 2014)
Όταν η παιδική ψυχή ανταμώσει τη λαϊκή μας παράδοση, τα έθιμα γίνονται παιχνίδι. Το υφάδι τους πλέκεται με το όνειρο και η ιστορία τους ζει μέσα στο χρόνο. . . Στα χωριά της Ημαθίας τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά γιορτάζονται με ξεχωριστό τρόπο. Κι όχι μόνο. Τι συμβαίνει όμως, όταν ο Σπύρος και η παρέα του βγαίνουν να ψάλουν τα κάλαντα; Ποια είναι τα κολιντάρια της νυχτιάς; Τι γίνεται τη μέρα της γουρουνοχαράς; Ποιες σκανταλιές σκαρώνουν οι Καλικάντζαροι; Πως σώζεται το άμοιρο γουρουνόπουλο; Κι όταν πάλι οι νέοι του χωριού αποφασίζουν να υποδεχτούν όλοι μαζί το νέο χρόνο στον παλιό μύλο του μυλωνά, τι θα τους συμβεί; Ποιος είναι ο επισκέπτης του χιονιά; Τρεις χριστουγεννιάτικες ιστορίες, βιώματα παιδικής ψυχής, με χιούμορ δοσμένες, που συναρπάζουν και ζεσταίνουν την καρδιά. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)
(Ώρα Καλικαντζάρων / Μερκούριος Αυτζής , Αθήνα : Ελληνικά Γράμματα, 2000)
Περιηγηθείτε στον ηλεκτρονικό κατάλογο της βιβλιοθήκης μας και γνωρίστε τους καλικάντζαρους που κρύβονται στα βιβλία της συλλογής της. : https://paidikiefivikilibath.openabekt.gr
- Πώς φαντάζεστε εσείς τους καλικάντζαρους;
- Τι θα κάνατε αν βρίσκατε ένας στο σπίτι σας;
- Γιατί πιστεύετε ότι ο λαός σκαρφίστηκε αυτά τα περίεργα πλασματάκια;
- Σε πολλές περιοχές της χώρας μας οι καλικάντζαροι έχουν άλλα ονόματα αλλά το κοινό χαρακτηριστικό τους είναι η ασχήμια τους και τα πολλά τους κουσούρια. Μπορείτε να ρωτήσετε κάποιον μεγαλύτερό σας πως λέγαν τους καλικάντζαρους στον τόπο καταγωγής τους και να μας πείτε;
- Μήπως ξέρετε αν και σε άλλες χώρες υπάρχουν αντίστοιχοι τρομακτικοί θρύλοι;
Μπορείτε να ζωγραφίσετε έναν καλικάντζαρο όπως τον φαντάζεστε, όπως τον παρουσιάζουν τα βιβλία που διαβάσατε ή ακόμα και όπως σας τον περιέγραψαν οι γονείς/ παππούδες σας. Αν θέλετε μπορείτε να ζωγραφίσετε ή να μας γράψετε κάτι που να βασίζεται σε έναν τρομακτικό χριστουγεννιάτικο θρύλο μιας άλλης χώρας.
Για παράδειγμα τον Kράμπους.
«Στην Κεντρική Ευρωπαϊκή λαογραφία, ο Κράμπους είναι κερατοφόρο, ανθρωπόμορφο ον που περιγράφεται ως «μισός τράγος και μισός δαίμονας». Κατά την περίοδο των Χριστουγέννων τιμωρεί τα παιδιά που έχουν απαράδεκτη συμπεριφορά, σε αντίθεση με τον Άγιο Νικόλαο, που επιβραβεύει την καλή συμπεριφορά με δώρα.» https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%81%CE%AC%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%85%CF%82
Την Yule Cat, την γάτα των Χριστουγέννων κατά την Ισλανδική παράδοση.
«Η γάτα των Χριστουγέννων, σύμφωνα με την ισλανδική λαογραφία, είναι μια γιγάντια, κακιά γάτα με μυτερά δόντια και δυνατά πόδια που θα μπορούσε ανετά να αιχμαλωτίσει τον οποιονδήποτε. Τα νύχια της έχουν το μέγεθος μιας αγελάδας, τα μάτια της λάμπουν σαν φάροι και τα αιχμηρά της μουστάκια μας δείχνουν την εικόνα μιας όχι και εντελώς φυσιολογικής γατούλας. Παραμονεύει στη χιονισμένη ύπαιθρο με μόνο σκοπό να καταβροχθίσει κάποιον που δεν έχει καινούρια ρούχα τα Χριστούγεννα.»
https://www.willowisps.gr/main/yule-cat-/18/12/2019
Αν θέλετε, μπορείτε να μας στείλετε τις απαντήσεις σας μέσω email στο Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε., ώστε να τα δημοσιεύσουμε στα socialmedia του ΟΠΑΝΔΑ.
