Ο Οργανισμός Πολιτισμού Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων μαζί με το Τμήμα Βιβλιοθηκών σχεδιάζουν διαδικτυακές δημιουργικές δράσεις με σκοπό να ενισχυθεί η αμφίδρομη σχέση μεταξύ της βιβλιοθήκης και των μελών της.
Στόχος των δράσεων αυτών αποτελεί η δημιουργική απασχόληση των παιδιών με επίκεντρο πάντα το βιβλίο.
- Η Ελληνική Επανάσταση και τα γαλλικά φιλελληνικά ρολόγια....
Μία δράση για όλους από την Παιδική Βιβλιοθήκη Δήμου Αθηναίων Σταθμού Λαρίσης.
Εμπνεόμαστε από το βιβλίο “Οι ώρες του Αγώνα : Τα γαλλικά φιλελληνικά ρολόγια” και γράφουμε μία φανταστική ιστορία με αφορμή τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821:
Με λένε Jean- Louis (Ιωάννη- Λουδοβίκο). Ζω στο Παρίσι. Εργάζομαι σε τράπεζα. Εκείνο το πρωί, όπως κάθε πρωί, έφαγα δύο φέτες ψωμί με μαρμελάδα βατόμουρο. Μόλις τελείωσα το πρωινό μου και τακτοποίησα κάπως την κουζίνα σηκώθηκα από το τραπέζι και κατευθύνθηκα προς την εξώπορτα. Καθώς προχωρούσα κοίταξα την ώρα στο επιτραπέζιο ρολόι που βρισκόταν πάνω στο τζάκι. Είχα αργήσει. Τον τελευταίο καιρό αργούσα συχνά και ο διευθυντής με κοιτούσε με νόημα. Ασυναίσθητα το βλέμμα μου γλίστρησε στις μορφές που πλαισίωναν το ρολόι. Πρόκειται για ένα πολεμιστή που προσπαθούσε να προστατέψει τον πληγωμένο συμπολεμιστή του. Ήταν Έλληνες. Είχαν ήδη περάσει δύο χρόνια από τότε που οι Έλληνες κήρυξαν την επανάσταση απέναντι στο θηρίο που ονομάζεται Οθωμανική Αυτοκρατορία. Για λίγα δευτερόλεπτα έμεινα να κοιτάω το ρολόι. Μετά συνέχισα να προχωράω προς την εξώπορτα. Σήκωσα το χέρι μου να πιάσω το πόμολο. Σταμάτησα. Ασυναίσθητα κατευθύνθηκα προς το τζάκι. Σήκωσα το χέρι μου και περιεργάστηκα τις μορφές που πλαισίωναν το ρολόι.
Το ρολόι ήταν φτιαγμένο από επιχρυσωμένο μπρούτζο. Είχα ξοδέψει δύο μισθούς για αυτό το ρολόι! Είχα διασκεδάσει τους φίλους μου με αυτή την επιλογή μου. Οι φίλοι μου δεν είναι άνθρωποι που μετράνε τα λόγια τους ή τα γέλια τους. Δεν μπορούσαν να καταλάβουν την εμμονή μου με αυτό το λαό που ζούσε χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τη Γαλλία. Πάντως κατά κάποιο τρόπο είχαν δίκιο. Δεν μπορούσα να αγοράσω αυτό που πραγματικά ήθελα. Αυτό που πραγματικά ήθελα ήταν να ζήσω στα βουνά με τους κλέφτες και τους αρματολούς. Να πολεμάω το πρωί και να ζεσταίνομαι το βράδυ με τα παλληκάρια του Κολοκοτρώνη γύρω από τη φωτιά. Φανταζόμουν τους Έλληνες να κυνηγάνε τον εχθρό στα βουνά. Οι φουστανέλες τους μου θύμιζαν τα κύματα στο Αιγαίο. Ήθελα να πολεμήσω στο πλευρό των απογόνων του Λεωνίδα και του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Γεννήθηκα εφτά χρόνια μετά τη γαλλική επανάσταση, ήξερα πόσο σημαντικό ήταν για ένα λαό να διεκδικεί τα δίκαιά του.
Κοιτάζοντας το ρολόι θυμήθηκα τον Αριστοτέλη: «Ζούμε με συναισθήματα, όχι με τις ώρες στο ηλιακό ρολόι. Θα έπρεπε να μετράμε το χρόνο με τους χτύπους της καρδιάς.» Το επόμενο πρωί πήρα το τραίνο για Μασσαλία. Από εκεί θα έβρισκα τρόπο να φτάσω στο λιμάνι του Πειραιά.
- Δείτε την ακόλουθη φωτογραφία από ένα γαλλικό φιλλεληνικό ρολόι
Ας δούμε όμως ποιό είναι το βιβλίο: “Οι ώρες του Αγώνα : Τα γαλλικά φιλελληνικά ρολόγια”
Το 1982 εκδίδεται το βιβλίο της Αγγελική Amandry "Η Γαλλική Επανάσταση σε γαλλικά κεραμικά του 19ου αιώνα” . Τη δεκαετία του ΄80 ιδρύεται στην Ελλάδα η πρώτη γαλλική τράπεζα. Αυτά τα δύο γεγονότα μοιάζουν ασύνδετα μεταξύ τους. Όμως οι ιστορίες έχουν πάντα την ικανότητα να συναντιούνται.
Η Κεντρική Βιβλιοθήκη του Δήμου Αθηναίων ως τόπος συνάντησης ιστοριών, μέσα από τα βιβλία της συλλογής της και τις υπηρεσίες της αναδεικνύει ιστορίες, σκέψεις, περιπέτειες και γεγονότα, που είναι σπουδαία και μερικές φορές νομίζεις πως δεν είναι τόσο σημαντικά. Όμως αν σταθείς και αφουγκραστείς τα κείμενα, τις λέξεις, τα βιβλία, οι ήρωες έχουν να σου διηγηθούν σπουδαίες ιστορίες.
Όπως αποδεικνύεται το ίδιο και τα ρολόγια και πιο συγκεκριμένα τα επιτραπέζια γαλλικά ρολόγια στα οποία αποτυπώθηκε ο Αγώνας του 1821.
Ο Stephan Adler έρχεται στην Ελλάδα από τη Γαλλία με σκοπό να αναλάβει την οργάνωση του υποκαταστήματος της γαλλικής τράπεζα. Δένεται με τη χώρα, τους ανθρώπους, την ιστορία της, γίνεται συλλέκτης και ενθουσιάζεται με το βιβλίο της Αγγελικής Amandry, το οποίο και μελετάει συστηματικά. Το 2018 εκδίδει το βιβλίο του “Οι ώρες του Αγώνα : Τα γαλλικά φιλελληνικά ρολόγια” και τον πρόλογο του τον υπογράφει η Amandry.
Πρόκειται για μία σπουδαία και ενδελεχή μελέτη γαλλικών επιτραπέζιων ρολογιών που αναδεικνύουν τις μάχες, τους ήρωες αλλά και την καθημερινότητα του 1821. Το βιβλίο εκδόθηκε το 2018 από τις εκδόσεις Ολκός με τη συνεργασία του Γιώργου Τόλια και του Πέτρου Βέργου και βρίσκεται στη συλλογή της Κεντρικής Βιβλιοθήκης Δήμου Αθηναίων. Μπορείτε να το αναζητήσετε με τον ταξιθετικό αριθμό: Κ 739.3ADL
Ο ίδιος ο Adler στο εισαγωγικό σημείωμα του στο βιβλίου γράφει: “Στη Γαλλία, κατά την Παλινόρθωση, τα επιτραπέζια ρολόγια θα γίνονταν όχημα για γνώση και παραδειγματισμό, δεδομένου ότι αξιομνημόνευτα γεγονότα ή σπουδαία ιστορικά πρόσωπα αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για τη διακόσμησή τους. Ενώ αρχικά κατασκευάστηκαν για να κυριαρχούν στο χρόνο, τελικά με το διάκοσμο τους μας βοηθούν να θυμόμαστε την Ιστορία.” και μας κάνει να σκεφτόμαστε ότι πράγματι τα ρολόγια μας βοηθούν να θυμόμαστε την Ιστορία, όπως και οι Βιβλιοθήκες.
- "Ζωντανεύουμε" τους ήρωες του ‘21
Μία δράση για παιδιά 8 ετών και πάνω από την Παιδική – Εφηβική Βιβλιοθήκη του Δήμου Αθηναίων
25η Μαρτίου 1821, είναι η επίσημη ημερομηνία έναρξης της Ελληνικής Επανάστασης. Οι Έλληνες επαναστάτησαν κατά των Τούρκων κατακτητών τους και από τότε έως σήμερα, 2021,πέρασαν 200 χρόνια.
Εμείς εδώ θα θυμηθούμε κάποιους από τους ήρωες που πολέμησαν για την ελευθερία μας κατασκευάζοντας τις φιγούρες τους με μπογιές, χαρτόνι και χαρτί.
«Τον λέγαν Γέρο του Μοριά
για την λεβέντικη θωριά
μα και για την στρατηγική του ικανότητα,
την τόλμη και την διορατικότητα.
Με την βοήθεια του οι Έλληνες αλλάξανε σελίδα,
κερδίσανε τη γη τους σημαία και πατρίδα.
Ποιος είναι?»
«Απ’ των Άγραφων κίνησε τις πιο ψηλές κορφές,
σιγά σιγά κατέκτησε λαγκάδια και πλαγιές.
Τους Τούρκους τους κυνήγησε με θράσος και με θάρρος,
στους τρόπους μόνο έλεγαν πως μοιάζει με κουρσάρος.
Τον κάναν αρχιστράτηγο, τη Ρούμελη να ελευθερώσει,
Μα πριν τη μάχη έπεσε, πριν τον εχθρό κυκλώσει.
Ποιος είναι?»
[1] Απόσπ. από το βιβλίο του Φίλιππου Μανδηλαρά, “Θεόδωρος Κολοκοτρώνης”, εκδ. Παπαδόπουλος
[2] Απόσπ. από το βιβλίο του Φίλιππου Μανδηλαρά, “Γεώργιος Καραϊσκάκης”, εκδ. Παπαδόπουλος
Κατασκευή Α. Oι ήρωες (δακτυλόκουκλες)
Tο μέγεθος της εικόνας που δίνουμε εδώ είναι ακριβώς αυτό που θα είναι η κούκλα, δηλαδή 18εκ. – 19εκ. ύψος περίπου.
Αν δεν έχετε εκτυπωτή τότε βάλτε ένα χαρτί (κατά προτίμηση ριζόχαρτο) μπροστά από την οθόνη σας και ξεπατικώστε το περίγραμμα και ότι άλλο νομίζετε.
Τα σχέδια είναι ενδεικτικά, μπορείτε δηλαδή να σχεδιάσετε ή να χρωματίσετε τον ήρωα, με τον δικό σας τρόπο.
Εκτυπώστε την εικόνα εδώ
Οι τρυπούλες στο κάτω μέρος της φιγούρας θα πρέπει να είναι τόσες όσο να χωράνε μέσα τα δάκτυλα σας !
Εκτυπώστε την δεύτερη εικόνα εδώ
Μερικές ακόμα φωτογραφίες για να δούμε πως θα το φτιάξουμε. (Δείτε παρακάτω τα στάδια κατασκευής της φιγούρας)
- Βήμα 1ο
- Βήμα 2ο
- Βήμα 3ο
Αφού κόψουμε την χάρτινη φιγούρα μας θα πρέπει να την κολλήσουμε σε χαρτόνι όπως δείχνει η παραπάνω εικόνα (χρησιμοποιήστε ότι χαρτόνι έχετε πχ από συσκευασία κορν φλεικς)
Επίσης τα δάχτυλα σας μπορείτε να τα ζωγραφίσετε ούτως ώστε να είναι τα πόδια της φιγούρας δηλαδή άσπρα και στο τέλος να φτιάξετε τσαρουχάκια με κόκκινη και μαύρη μπογιά για την φούντα
Χρησιμοποιήστε το σχολικό βιβλίο ιστορίας της ΣΤ΄ Δημοτικού ή οι μικρότεροι ρωτήστε τους γονείς σας να σας διηγηθούν ιστορίες που ξέρουν από τις μάχες του ΄21 ή αναζητήστε, με την βοήθεια των γονιών σας, στο http://www.fhw.gr/chronos/12/gr/1821_1833/enarxi/index.html όπου υπάρχουν περιλήψεις για την επανάσταση σε κάθε περιοχή.
Φτιάξτε την δική σας ιστορία και παίξτε κουκλοθέατρο με τις φιγούρες σας, πχ φανταστείτε μια μάχη μια πολιορκία κλπ
Κατασκευή Β Χαρτοκοπτική. Γιρλάντες με φιγούρες
Χωρίζετε ένα Α4 κάθετα στη μέση και φτιάχνετε 4 παραλληλόγραμμα ενωμένα όπως βλέπετε στα παρακάτω σχέδια. Στο πρώτο παραλληλόγραμμο σχεδιάζετε μια φιγούρα όπως δείχνουν τα παρακάτω σχέδια ή όπως αλλιώς θέλετε και σας είναι πιο εύκολο.
Κατόπιν διπλώνετε το χαρτί σαν φυσούνα ακορντεόν και κόβετε την φιγούρα όπως την έχετε σχεδιάσει.
Προσοχή!! Δεν κόβουμε εκεί που διπλώνουν τα χέρια και τα παπούτσια καθώς και το κάτω μέρος του φουστανιού αν φτιάξετε τις γυναίκες, γιατί στα σημεία αυτά θα ενώνονται οι φιγούρες μας
Δείτε τις φιγούρες
- Φιγούρα 1
- Φιγουρα 2
Μπορείτε να φτιάξετε επαναλαμβανόμενες γιρλάντες και να τις ενώσετε ούτως ώστε να γίνει μια μεγάλη
Δείτε τις επαναλαμβανόμενες φιγούρες παρακάτω.
Καλή Επιτυχία !!!! Αν θέλετε μπορείτε να στείλετε τις κατασκευές σας στο email της Παιδικής – Εφηβικής Βιβλιοθήκης Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. για να δημοσιευθούν στα Social Media του ΟΠΑΝΔΑ
Σημ. Η Κατασκευή Β χαρτοκοπτική. Γιρλάντες με φιγούρες προέρχεται από το βιβλίο των Νίκου Γκώνια , Σοφίας Ραπτοπούλου, Το Μεγάλο ’21, εκδ. Πατάκη, σελ.241, 244
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
«Θεόδωρος Κολοκοτρώνης», Φίλιππος Μανδηλαράς, εκδ. Πατάκη
«Γεώργιος Καραϊσκάκης», Φίλιππος Μανδηλαράς, εκδ. Πατάκη
«Το Μεγάλο ’21», Νίκος Γκώνιας , Σοφία Ραπτοπούλου, εκδ. Πατάκη
(Τα παραπάνω βιβλία υπάρχουν στη συλλογή της Παιδικής –Εφηβικής Βιβλιοθήκης και μπορείτε να τα δανειστείτε όταν θα ανοίξουμε για το κοινό)
